Poprzedni temat «» Następny temat
Historia Miasta
Autor Wiadomość
Frycek 
Wysłany: Czw Wrz 29, 2005 14:29   Historia Miasta  


Zaproszone osoby: 1
Imię: Mariusz
Dołączył: 25 Maj 2004
Skąd: Zabrze-Gliwice
Gliwice w swej bogatej historii były miastem przechodzącym nie z rzadka z rąk do rąk. Przez miasto przetaczały się wojny, a zarazy i pożary były tutaj na porządku dziennym. Jakkolwiek z powodu znakomitego umiejscowienia geograficznego na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych Gliwice były miastem otwartym na każdą nowość i gotowym przyjąć każde wyzwanie. Pierwszy ze szlaków łączył Kraków z Wrocławiem, drugi natomiast był bardziej znany w całej Europie jako szlak bursztynowy, prowadził z południa Europy w kierunku Morza Bałtyckiego.

Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi już z 1276 roku. W tym okresie miasto leżało w granicach Polski, a jego położenie wiązano z lokalizacją Bytomia. Jak donoszą historycy w XIV w. Gliwice miały charakter obronny, a władzę sprawował tu Siemowit, używający tytułu księcia gliwickiego.

W czasach Mieszka Plątonogiego, wnuka Bolesława Krzywoustego, ziemia gliwicka była w rękach księstwa opolsko-raciborskiego. Ale już w 1289 po podziale księstwa między czterech synów stała się odrębnym księstwem, które szybko przeszło pod panowanie czeskiego króla, Wacława II. W owym czasie tereny te słynęły z hodowli ryb, młynarstwa, uprawy chmielu, a co za tym idzie z produkcji i sprzedaży piwa. Za czasów hegemonii krzyżackiej, kiedy Kazimierz Wielki zrzekł się ziem śląskich, Gliwicami kolejno władali książę Władysław i Siemowit. Okres względnego spokoju został przerwany najazdem husytów.

Gliwice oczywiście zostały zajęte. Po złupieniu i spaleniu husyci utworzyli w Gliwicach centrum swego ruchu. W 1431 podczas pobytu wodza husytów Zygmunta Korybutowicza w Krakowie na teologicznych debatach, sytuację wykorzystał Konrad VII Oleśnicki i stosując podstęp zawładnął miastem.

Miasto w tym okresie zamieszkiwało ok. 1200 osób, a podstawą utrzymania było nadal browarnictwo. W 1532 roku po śmierci ostatniego z władców pochodzących z linii Piastów, miasto przeszło pod berło Habsburgów. Rozpoczął się wtedy okres wyniszczającej wojny trzydziestoletniej, która na długo zapadła w ludzkich umysłach. Był to też czas przewlekłych konfliktów religijnych, nauki Marcina Lutra, a jednocześnie okres wielkich nadziei na powrót do granic Polski. W owych czasach Gliwice zmieniły swe oblicze. Murowane obwarowania zastąpiono osadami i ogrodami. Miasto zaczęło tonąć w zieleni. Wojna Habsburgów z Turkami, a co za tym idzie potrzeba pieniędzy była przyczyną oddania Gliwic w dzierżawę za bagatela 14 tysięcy talarów Fryderykowi Zettritzowi jako tzw. państwo gliwickie.

Zawarta umowa miała początkowo trwać 18 lat, ale w 1580 roku została przedłużona o 10 lat, a w 1589 roku o kolejne 18. W 1596 roku Gliwice zostały sprzedane władzom miasta za 27 tysięcy talarów stając się wolnym miastem królewskim. W jego skład wchodziły również wsie: Knurów, Krywald, Ostropa, Trynek i Szobiszowice.

W 1683 roku miasto zaszczycił swą obecnością Jan III Sobieski zmierzający właśnie z odsieczą na Wiedeń zatrzymując się w klasztorze oo. Franciszkanów przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego (dzisiaj prowadzonym przez zgromadzenie oo. Redemptorystów).

W okresie tym podstawowym źródłem dobrobytu mieszkańców było piwowarstwo. Jednak w wyniku kolejnych pożarów w latach 1711, 1730 i 1735 spłonął browar i nastąpił ostateczny upadek tej dochodowej branży.

Lata 1740-1763 to lata tzw. wojen śląskich toczonych między Austrią, a Prusami. W okresie władania Prus w Gliwicach począł rodzić się kapitalizm. W tymże czasie rozbudowywały się przedmieścia, gdzie lokowały się osiedla hutnicze. Rozwinięta została sieć urzędów górniczych i hutniczych, na których czele stał Wyższy Urząd Górniczy. Władze zadbały o rozwój dróg handlowych i modyfikację środków transportu. Wtedy rozpoczęto także budowę Kanału Gliwickiego, którego zadaniem było ułatwienie spływu węgla, oraz zabezpieczenie przed nękającymi miasto dokuczliwymi, okresowymi powodziami. Budowa kanału trwała od 1792 do 1822 roku. Węgiel z Gliwic był tańszy od angielskiego, dlatego też był chętnie importowany przez rynek berliński.

W 1796 roku uruchomiono państwową hutę żelaza, która zasłynęła w całej Europie nie tylko ze względu na swe odlewy artystyczne, ale również z produkcji zbrojeniowej. W końcu to tutaj w 1804 roku odlano pierwszą armatę. W okresie tym oddano do użytku pierwszy w Europie wielki piec koksowniczy, zaprojektowany i uruchomiony przez Johna Baildona.

W 1810 roku został zlikwidowany klasztor franciszkanów. Budynki przejęło państwo i otwarto w nim pierwsze gliwickie gimnazjum. W 1834 roku została uruchomiona poczta.

Bardzo ważnym elementem w rozwoju miasta było w 1845 roku poprowadzenie linii kolejowej z Wrocławia do Gliwic, którą trzy lata później przedłużono do Mysłowic.

W 1887 roku utworzono w Gliwicach powiat. Miasto mogło same decydować o swoich sprawach i potrzebach, miało zabezpieczony postęp gospodarczy i kulturalny, zależny jedynie od swych obywateli. Wzrost gospodarczy spowodował rozbudowywanie i unowocześnianie małych zakładów przemysłowych przy jednoczesnym powstawaniu nowych. W 1883 roku spadkobiercy założyciela huty "Hermina", Oskar i Georg Caro przejęli w posiadanie hutę "Julia" w Bobrku. W założonej wraz z Wilhelmem Hegenscheidtem firmie "Obereisen" rozciągali swą kontrolę nad coraz to nowymi zakładami przemysłowymi stając się potęgą.

W owych czasach w najbliższych okolicach Gliwic znajdowało się 14 gorzelni, 2 browary, 5 młynów, 7 cegielni, 3 tartaki, fabryczka gontów, 8 wapienników i 2 huty szkła. Ponadto istniała tutaj gazownia, fabryka pieców, rozlewnia piwa, 4 drukarnie, fabryka asfaltu i papy. Równocześnie zaczęły powstawać instytucje ułatwiające obroty pieniężne, jak banki, kantory bankowe, kasy oszczędnościowe i pożyczkowe.

W 1892 roku powstała pierwsza konna linia tramwajowa, którą wkrótce przedłużono aż do Piekar Śląskich. Trzy lata później pojawiły się pierwsze w Europie tramwaje elektryczne. W 1899 roku oddano do użytku teatr, na którego scenach grali aktorzy z całej Europy, a szczególnie z Niemiec, aż do II wojny światowej.

W czasie pierwszej wojny światowej gospodarka i przemysł zostały przestawione na produkcję zbrojeniową. Niektóre zakłady zostały pozamykane, a zatrudnienie spadło. Lata 1919 - 1921 to trzy powstania śląskie i plebiscyt. Mieszkańcy mieli zdecydować czy chcą należeć do państwa polskiego, czy do niemieckiego. Mieszkańcy Gliwic opowiedzieli się za przynależnością do Niemiec, a spośród 102 gmin powiatu toszecko-gliwickiego 88 opowiedziało się po stronie Polski. W 1922 roku obszar został podzielony pomiędzy sporne państwa. W 1928 wybudowano nowoczesny Hotel ("Haus Oberschlesien"), w którym dzisiaj mieści się Urząd Miejski (przy dzisiejszej ul. Zwycięstwa).

31 sierpnia 1939 roku sfingowano napad na ówczesną radiostację gliwicką (dzisiejsza ul. Tarnogórska). Miał to być pretekst do napaści wojsk niemieckich na Polskę. W latach wojny miasto było całkowicie nastawione na produkcję zbrojeniową. W Gliwicach powstały cztery obozy pracy jako filie obozu w Oświęcimiu, które były źródłem taniej siły roboczej. W 1945 roku miasto zajęła Armia Czerwona, która dokonała znaczących zniszczeń - spalony został zabytkowy budynek Teatru Victoria, nie oszczędzono również siedziby hotelu Oberschlesien. W 1945 roku Gliwice ponownie znalazły się w granicach Polski.

Po wojnie Gliwice stały się ważnym ośrodkiem naukowym i gospodarczym. Powołano Politechnikę Śląską. Większość jej kadry wywodziła się z Uniwersytetu Lwowskiego i Politechniki Lwowskiej. Powstają instytucje, biura projektowe, dominuje przemysł chemiczny. Gliwice stały się chemiczną stolicą z Centralnym Zarządem Przemysłu Chemicznego na czele. Kolejne lata to otwarcie instytutu przeciwrakowego, Operetki Śląskiej i muzeum. W 1992 roku została utworzona nowa diecezja Kościoła rzymskokatolickiego, której siedzibą stały się Gliwice. W 1998 roku uroczyście otwarto największą inwestycję zagraniczną w Polsce: zakłady Opel Polska.
Profil
PW Email
Wyświetl posty z ostatnich:   
Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Nie możesz ściągać załączników na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  
Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group
Themes: junFresh & Silk icon

Akcje Charytatywne - Pomogliśmy

Zbiórka dla Domu Dziecka nr 3 w Gliwicach

Sprzęt dla Kliniki Patologii Noworodka w Zabrzu

Zbiórka dla Domu Samotnej Matki w Gliwicach

Zbiórka dla Hospicjum w Gliwicach






Ważne wydarzenia

I Urodziny Forum
II Urodziny Forum
III Urodziny Forum
IV Urodziny Forum
V Urodziny Forum


Jestem w Katalogu Ciekawych Stron - Zapraszamy!
Wyróżnienia
ForumGliwice.com - GWIAZDOR


Objeliśmy patronat Medialny nad:

- Adriatic Express 2006
- Gliwickie Spotkania Dobrych Dusz 2006
- II Gliwicki Piknik Lotniczy 2006
- Biotechnology - the next GENEration 2007
- WOŚP-Gliwice 2008